KARTA PRAW PACJENTA
(na podstawie ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta Dz. U. z dnia 31 marca 2009 r.)
Zgodnie z art. 68 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej każdy ma prawo do ochrony zdrowia.
I. Prawo pacjenta do świadczeń zdrowotnych
1. Pacjent ma prawo do świadczeń zdrowotnych odpowiadających wymaganiom aktualnej wiedzy medycznej, w sytuacji ograniczonych możliwości udzielenia odpowiednich świadczeń zdrowotnych - do korzystania z przejrzystej, obiektywnej, opartej na kryteriach medycznych, procedury ustalającej kolejność dostępu do tych świadczeń.
2. Pacjent ma prawo do natychmiastowego udzielenia świadczeń zdrowotnych ze względu na zagrożenie zdrowia lub życia.
3. Pacjent ma prawo do świadczeń zdrowotnych udzielanych z należytą starannością w warunkach odpowiadających określonym w odrębnych przepisach wymaganiom fachowym i sanitarnym. Przy udzielaniu świadczeń zdrowotnych osoby wykonujące zawód medyczny kierują się zasadami etyki zawodowej określonymi przez właściwe samorządy zawodów medycznych.
II. Prawo pacjenta do informacji
1. Pacjent ma prawo do informacji o swoim stanie zdrowia.
2. Pacjent, w tym małoletni, który ukończył 16 lat, lub jego ustawowy przedstawiciel mają prawo do uzyskania od lekarza przystępnej informacji o stanie zdrowia pacjenta, rozpoznaniu, proponowanych oraz możliwych metodach diagnostycznych i leczniczych, dających się przewidzieć następstwach ich zastosowania albo zaniechania, wynikach leczenia oraz rokowaniu.
3. Pacjent lub jego ustawowy przedstawiciel mają prawo do wyrażenia zgody na udzielenie w/w informacji innym osobom przez siebie upoważnionym.
4. Pacjent ma prawo żądać, aby lekarz nie udzielił mu informacji, o których mowa w ust. 2.
III. Prawo pacjenta do tajemnicy informacji z nim związanych
1. Pacjent ma prawo do zachowania w tajemnicy przez osoby wykonujące zawód medyczny, w tym udzielające mu świadczeń zdrowotnych, informacji z nim związanych, a uzyskanych w związku z wykonywaniem zawodu medycznego. Osoby wykonujące zawód medyczny są obowiązane zachować w tajemnicy informacje związane z pacjentem, w szczególności ze stanem zdrowia pacjenta.
2. Przepisu ust. 1 nie stosuje się, w przypadku gdy:
1) zachowanie tajemnicy może stanowić niebezpieczeństwo dla życia lub zdrowia pacjenta lub innych osób;
2) pacjent lub jego przedstawiciel ustawowy wyraża zgodę na ujawnienie tajemnicy;
3) zachodzi potrzeba przekazania niezbędnych informacji o pacjencie związanych z udzielaniem świadczeń zdrowotnych innym osobom wykonującym zawód medyczny, uczestniczącym w udzielaniu tych świadczeń.
IV. Prawo pacjenta do wyrażenia zgody na udzielenie świadczeń zdrowotnych
1. Pacjent ma prawo do wyrażenia zgody na udzielenie określonych świadczeń zdrowotnych lub odmowy takiej zgody, po uzyskaniu informacji o swoim stanie zdrowia.
2. Pacjent, w tym małoletni, który ukończył 16 lat, ma prawo do wyrażenia zgody lub sprzeciwu co do przeprowadzenia lub udzielenia innych świadczeń zdrowotnych przez lekarza.
3. W przypadku zabiegu operacyjnego albo zastosowania metody leczenia lub diagnostyki stwarzających podwyższone ryzyko dla pacjenta, zgodę wyraża się w formie pisemnej.
V. Prawo do poszanowania intymności i godności pacjenta
1. Pacjent ma prawo do poszanowania intymności i godności, w szczególności w czasie udzielania mu świadczeń zdrowotnych.
2. Prawo do poszanowania godności obejmuje także prawo do umierania w spokoju i godności. Pacjent znajdujący się w stanie terminalnym ma prawo do świadczeń zdrowotnych zapewniających łagodzenie bólu i innych cierpień.
3. Przy udzielaniu świadczeń zdrowotnych może być obecna osoba bliska.
4. Osoba wykonująca zawód medyczny udzielająca świadczeń zdrowotnych pacjentowi może odmówić obecności osoby bliskiej przy udzielaniu świadczeń zdrowotnych, w przypadku istnienia prawdopodobieństwa wystąpienia zagrożenia epidemicznego lub ze względu na bezpieczeństwo zdrowotne pacjenta. Odmowę odnotowuje się w dokumentacji medycznej.
VI. Prawo pacjenta do dokumentacji medycznej
1. Pacjent ma prawo do dostępu do dokumentacji medycznej dotyczącej jego stanu zdrowia oraz udzielonych mu świadczeń zdrowotnych.
2. Pacjent ma prawo do udostępnienia mu dokumentacji medycznej lub upoważnienia innej osoby, której dokumentacja ta może być udostępniona.
3. Za udostępnienie dokumentacji medycznej np. w formie kserokopii podmiot udzielający świadczeń zdrowotnych może pobierać od pacjenta opłatę. Opłatę za udostępnienie dokumentacji medycznej ustala podmiot udzielający świadczeń zdrowotnych w oparciu o ustawę.
4. Pacjent ma prawo do zapewnienia ochrony danych zawartych w dokumentacji medycznej dotyczącej jego osoby.
5. Po śmierci pacjenta, prawo wglądu w dokumentację medyczną ma osoba upoważniona przez pacjenta za życia.
VII. Prawo pacjenta do zgłoszenia sprzeciwu wobec opinii albo orzeczenia lekarza
1. Pacjent lub jego przedstawiciel ustawowy mogą wnieść sprzeciw wobec opinii albo orzeczenia lekarza, jeżeli opinia albo orzeczenie ma wpływ na prawa lub obowiązki pacjenta wynikające z przepisów prawa.
2. Sprzeciw wnosi się do Komisji Lekarskiej działającej przy Rzeczniku Praw Pacjenta, za pośrednictwem Rzecznika Praw Pacjenta, w terminie 30 dni od dnia wydania opinii albo orzeczenia przez lekarza orzekającego o stanie zdrowia pacjenta. Sprzeciw wymaga uzasadnienia.
3. Pacjent ma prawo do wnioskowania do lekarza o zasięgnięcie przez niego opinii innego lekarza specjalisty lub zorganizowania konsylium lekarskiego.
VIII. Prawo pacjenta do poszanowania życia prywatnego i rodzinnego
1. Pacjent w podmiocie udzielającym świadczeń zdrowotnych przeznaczonym dla osób wymagających całodobowych lub całodziennych świadczeń zdrowotnych ma prawo do kontaktu osobistego, telefonicznego lub korespondencyjnego z innymi osobami. Pacjent ma prawo do odmowy kontaktu z innymi osobami.
2. Pacjent ma prawo do dodatkowej opieki pielęgnacyjnej. Przez dodatkową opiekę pielęgnacyjną rozumie się opiekę, która nie polega na udzielaniu świadczeń zdrowotnych, w tym także opiekę sprawowaną nad pacjentką w warunkach ciąży, porodu i połogu.
3. Pacjent ponosi koszty realizacji praw, o których mowa w ust. 1 i 2 jeżeli realizacja tych praw skutkuje kosztami poniesionymi przez podmiot udzielający świadczeń zdrowotnych. Wysokość opłaty rekompensującej koszty, ustala dyrektor zakładu, uwzględniając rzeczywiste koszty realizacji praw. Informacja o wysokości opłaty oraz sposobie jej ustalenia jest jawna i udostępniana w podmiocie udzielającycm świadczeń zdrowotnych.
IX. Prawo pacjenta do opieki duszpasterskiej
1. Pacjent w podmiocie udzielającycm świadczeń zdrowotnych przeznaczonym dla osób wymagających całodobowych lub całodziennych świadczeń zdrowotnych ma prawo do opieki duszpasterskiej.
2. W sytuacji pogorszenia się stanu zdrowia lub zagrożenia życia zakład opieki zdrowotnej przeznaczony dla osób wymagających całodobowych lub całodziennych świadczeń zdrowotnych jest obowiązany umożliwić pacjentowi kontakt z duchownym jego wyznania.
3. Zakład opieki zdrowotnej ponosi koszty realizacji praw pacjenta, o których mowa w ust. 1 i 2, chyba że przepisy odrębne stanowią inaczej.
X. Prawo pacjenta do przechowywania rzeczy wartościowych w depozycie
1. Pacjent w podmiocie udzielającycm świadczeń zdrowotnych przeznaczonym dla osób wymagających całodobowych lub całodziennych świadczeń zdrowotnych ma prawo do przechowywania rzeczy wartościowych w depozycie. Koszty realizacji tego prawa ponosi w podmiot udzielający świadczeń zdrowotnych, chyba że przepisy odrębne stanowią inaczej.
Nad ochroną praw pacjenta czuwa Rzecznik Praw Pacjenta. W placówkach Powiatowego Centrum Matki i Dziecka dla pacjentów jest dostępna informacja dotycząca Rzecznika Praw Pacjenta.
Tekst Ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta znajduje się w poniższym linku: